รีวิวสมุด Leuchtturm1917 ปกแข็ง A5 เมื่อใช้กับปากกาหมึกซึม

ตั้งแต่เราเริ่มเข้าสู่โลกของสมุดกับกระดาษอย่างจริงจังในปีที่ผ่านมา เราก็เริ่มรู้สึกว่า “เฮ้ย อยากแบ่งปันสิ่งที่เจอมาบ้างนะ” เผื่อว่าจะเป็นประโยชน์กับเพื่อนๆ ที่ชอบใช้ปากกาหมึกซึมหรือคนที่กำลังจะเริ่มใช้ปากกาหมึกซึมเป็นเครื่องมือหลักในการเขียนหนังสือ เพราะเอาจริงๆ เราเองก็เรียนรู้จากความผิดพลาดมาเยอะ (เดาว่าหลายๆ คนก็น่าจะเป็นแบบเดียวกัน) กว่าจะรู้ว่ากระดาษมันมีหลายแบบนะ แล้วเราไม่ได้รู้มาก่อนเลยว่าปากกาหมึกซึมมันไม่ได้ใช้ได้กับกระดาษอะไรก็ได้ เราเสียเงินไปกับสมุดที่เขียนแล้วไม่รอดไปหลายเล่มทั้งถูกและแพง เราก็เลยคิดว่า ไหนๆ ก็ลองมาหลายแบบแล้ว จะเอาประสบการณ์ที่ได้จากการลองสมุดและกระดาษต่างๆ มาแบ่งปันให้ทุกคนเลย เผื่อจะช่วยให้เพื่อนๆ ตัดสินใจก่อนซื้อสมุดที่เล็งไว้ได้ง่ายขึ้น เพราะพูดกันจริงๆ สมุดบางเล่มก็ราคาแรงอยู่เหมือนกัน โดยเฉพาะถ้าเราเคยชินกับสมุดราคาหลักสิบจากร้านเครื่องเขียน เราเลยคิดว่าก่อนจะซื้อก็ลองศึกษาไว้เหมือนเวลาเราจะซื้ออุปกรณ์แพงๆ สักชิ้นดีกว่า ไม่งั้นสุดท้ายก็จะกลายเป็นกองสมุดที่ไม่ได้ใช้ ซึ่งเราเองรู้ดีเลยว่ามันเป็นยังไงค่ะ

สมุดเล่มแรกที่เราอยากหยิบมาพูดถึงก็คือ Leuchtturm1917 ปกแข็ง ขนาด A5

ถ้าเป็นสายเครื่องเขียน หรือเดินเข้าร้านหนังสือบ่อยๆ น่าจะคุ้นชื่อ Leuchtturm1917 อยู่ไม่น้อย เพราะมันมีดีไซน์ที่เป็นเอกลัษณ์ เรียบสะอาด มีให้เลือกหลายสี แถมขึ้นชื่อเรื่องคุณภาพ จนกลายเป็นหนึ่งในสมุดที่คนสายครีเอทีฟ คนชอบจดแพลน รวมถึงนักเขียนหลายคนเลือกใช้

แต่คำถามคือ… ถ้าเอามาใช้กับปากกาหมึกซึมแล้วมันจะรอดมั้ยนะ

The Basics

เล่มที่เราใช้รีวิววันนี้คือ Leuchtturm1917 รุ่นปกแข็ง สี Olive ขนาด A5 เอาจริงๆ แล้ว สี Olive ของรุ่นนี้ไม่ค่อยออกเขียวมะกอกเท่าไหร่ แต่ก็เป็นเฉดที่ค่อนข้างสุภาพและใช้งานง่าย เราชอบใช้สมุดขนาด A5 เพราะเราเป็นคนที่เขียนเยอะมาก และเราก็ชอบเส้นบรรทัดแบบจุด (dot grid) ด้วย

สมุดเล่มนี้มีฟีเจอร์หลักๆ ดังนี้:

• 251 หน้า พร้อมเลขกำกับทุกหน้า

• มุมกระดาษโค้งมน

• กระดาษ 80 gsm สีครีมอมเลือง (ปราศจากกรด)

  • ริบบิ้นคั่นหน้า 2 เส้น

  • หน้าสารบัญ 2 หน้า

  • ช่องเก็บของข้างในปกหลัง

  • ยางรัดสมุด

  • สติ๊กเกอร์สำหรับติดสัน/ปก

  • เย็บด้าย กางได้ราบเรียบ

ราคาปกติในไทยจะอยู่ที่ 1,090 บาท (ประมาณ 33.5 USD) ถ้าคิดเป็นราคาต่อหน้า = 4.34 บาท/หน้า หรือ 8.72 บาท/แผ่น ซึ่งเราจะนำเอาตรงนี้ไปใช้ประกอบคะแนนในภายหลังด้วยค่ะ

ทดสอบการใช้กับปากกาหมึกซึม

จุดประสงค์หลักของรีวิวนี้ก็คือการทดสอบเพื่อให้เรารู้ว่าสมุดเล่มนี้จะเหมาะกับการใช้เขียนด้วยปากกาหมึกซึมมากน้อยแค่ไหน เราอาจจะไม่ได้รีวิวฟีเจอร์ต่างๆของสมุดแบบละเอียด แต่เราจะโฟกัสไปที่คุณภาพของกระดาษเมื่อเราใช้กับปากกาหมึกซึมในหลายๆรูปแบบ

Test 1: Fine and Medium Nibs

ปกติแล้วเราจะเป็นคนที่ชอบใช้ปากกาหมึกซึมหัวเล็กๆอย่าง Fine หรือ Extra Fine แต่บางครั้งเราก็จะใช้หัว medium บ้างเหมือนกัน เราเลยเลือกใช้ปากกาเหล่านี้ในการทดลองกระดาษ

ปากกาและหมึกที่ใช้ในการทดลอง

• Platinum Century 3776 <F> + Aurora - Black

• Lamy Safari <M> + Lamy - Black

• TWSBI ECO <EF> + De Atramentis - Jane Austen (เราลืมถ่ายรูปตอนที่ทดลองอันนี้ไว้)

ประสบการณ์ในการเขียน

ประสบการณ์เขียนถือว่าดีมากค่ะ กระดาษมีผิวสัมผัสแบบ toothy เล็กน้อย คือมีพื้นผิว (texture) ให้รู้สึกตอนเขียน แต่ไม่ถึงกับหยาบจนเกินไป

กระดาษดูเหมือนจะไม่เคลือบผิว หรือถ้ามีก็น่าจะเคลือบบางมาก ข้อดีคือหมึกซึมไว ไม่มีปัญหาเรื่องหมึกเปื้อนมือ แต่ข้อเสียคือจะเกิด ghosting ได้ง่าย และสี Shading/Sheen จะไม่คมชัดเท่ากระดาษที่เคลือบเยอะหน่อย (เดี๋ยวไปดูในส่วน Ink Swatching อีกที) ส่วนตัวแล้วเราจะเป็นคนที่ชอบกระดาษที่มี texture หยาบๆนิดหน่อย เพราะเราชอบฟังเสียงเวลาปากกาเขียนลงบนกระดาษ จริงๆแล้วกระดาษในสมุดเล่มนี้ก็ไม่ได้หยาบขนาดนั้นหรอก แต่ถ้าเขียนในห้องเงียบๆก็จะสามารถได้ยินเสียงเวลาหัวปากกาบางตัวเขียนอยู่บนกระดาษได้

ผลการทดสอบ

 🪶 หมึกฟุ้ง / หมึกซึมแตกขอบ (Feathering): หมึกไม่แตกขอบ

🩸หมึกทะลุ (Bleed-through): หมึกไม่ซึมทะลุกระดาษ

👻 เงาหมึก / เห็นลายมืออีกด้าน (Ghosting): เห็นเงาลายมือจากหน้าหลังได้ บางคนอาจจะไม่ชอบ

Test 2: Stub Nib

เราชอบใช้ปากกาหัวตัดในการเขียนหัวข้อตัวใหญ่ๆ เราก็เลยอยากทดสอบการใช้ปากกาหัวตัดด้วย

ปากกา & หมึกที่ใช้

Kaweco Perkeo 1.9 mm stub nib + Wearingeul - The Picture of Dorian Gray

ประสบการณ์ในการเขียน

เอาจริงๆ ตอนแรกเราแอบกลัวว่าจะไม่รอดเพราะ stub nib ปล่อยหมึกเยอะ แต่เกินคาดค่ะ กระดาษรับหมึกได้ดีและยังไม่มี feather และหมึกก็ไม่ซึมทะลุกระดาษด้วย

ผลการทดสอบ

 🪶 หมึกฟุ้ง / หมึกซึมแตกขอบ (Feathering): หมึกไม่แตกขอบ

🩸หมึกทะลุ (Bleed-through): หมึกไม่ซึมทะลุกระดาษ

👻 เงาหมึก / เห็นลายมืออีกด้าน (Ghosting): เห็นเงาลายมือจากหน้าหลังได้ บางคนอาจจะไม่ชอบ

Test 3: Ink Swatching

หลายคน (รวมถึงเราด้วย) ชอบสวอตช์หมึกลงในสมุดเพื่อเก็บบันทึกสี และดู shading/sheening ของหมึก

เลยลองเทสต์ลงสมุดเล่มนี้ว่ากระดาษจะ “โชว์ของ” ได้ดีแค่ไหน

ปากกา & หมึกที่ใช้

• Kakimori Brass Nib Pen

• Shading ink: Troublemaker - Abalone

• Sheening ink: Vinta - Blue Blood (Dugong Bughaw 1521)

ประสบการณ์ในการเขียน

ตอนแรกไม่ได้คาดหวังเท่าไหร่เพราะเคยเห็นรีวิวหลายนายบอกว่ากระดาษรุ่นนี้ไม่เหมาะกับการ swatch หมึก… แต่เอาเข้าจริงถือว่าทำได้ดีกว่าที่คิด หมีกไม่แตกขอบแล้วก็ไม่ซึมทะลุกระดาษเลย

ผลการทดสอบ

🪶 หมึกฟุ้ง / หมึกซึมแตกขอบ (Feathering): หมึกไม่แตกขอบ

🩸หมึกทะลุ (Bleed-through): หมึกไม่ซึมทะลุกระดาษ

👻 เงาหมึก / เห็นลายมืออีกด้าน (Ghosting): เห็นเงาหน้าหลังได้เยอะ อาจจะใช้หน้าหลังกับหมึกสีอ่อนไม่ได้

ในส่วนของความสามารถของกระดาษในการโชว์คุณสมบัติของหมึกนั้น มันก็พอใช้ได้ค่ะ ไม่ได้ดีมากขนาดนั้น แต่ก็ไม่ได้แย่เช่นกัน ในการทดลองส่วนนี้ เราเลือกใช้หมึก 2 ตัวนี้โดยเฉพาะตามเหตุผลดังต่อไปนี้เลยค่ะ

• Abalone จากแบรนด์ Troublemaker สำหรับการทดสอบการสวอตช์หมึก shading - ในหมู่หมึกทั้งหมดที่เรามี หมึกตัวนี้มีคุณสมบัติในการ shading มากที่สุด ซึ่งนั่นก็หมายความว่าถ้าเราป่ายหมึกตัวนี้ลงบนกระดาษแล้วสีมันออกมาแบนๆไม่มีมิติเลย นั่นก็แปลว่าหมึก shading ink ตัวอื่นๆที่สี shading อาจจะไม่ได้ชัดเท่าตัวนี้ก็คงไม่รอดเลย

• Blue Blood (Dugong Bughaw 1521) จากแบรนด์ Vinta สำหรับการวอตช์หมึก sheening ink - เราไม่ค่อยมีหมึก sheening ink ในคอลเล็คชั่นเราเท่าไหร่ แต่ตัวที่เรามีก็คือชีนได้แบบสุดยอด ตรรกะในการเลือกหมึกตัวนี้เพื่อใช้ในการทดลองก็เหมือนที่เราเลือกหมึก Abalone สำหรับการเทสต์เฉดดิ้งเลย ก็คือถ้าป้ายหมึกตัวนี้แล้วเราไม่เห็นชีนสะท้อนเลย หมึก sheening ink ตัวอื่นๆที่มีชีนที่ยางกว่านี้ก็คงไม่รอดเหมือนกัน

ผลการทดสอบ

🌀 Ink Shading: มองเห็นได้ดีพอสมควร แต่ไม่ชัดและสดใสเท่าเวลาเราสวอตช์บนกระดาษ Tomoe River หรือ Midori MD

💎 Ink Sheening: มองเห็นได้ระดับนึง แต่ความชัดเจนของชีนหายไปเยอะ

Test 4: Flex Nib

เราไม่ค่อยได้ใช้ปากกาหัว flex มากเท่าไหร่ เพราะเราเพิ่งซื้อมาลองได้ไม่นาน แต่เราก็คงจะได้ใช้มันเยอะขึ้นเรื่อยๆเพราะเรากำลังฝึกใช้มันอยู่ หลายๆคนชอบใช้ปากกาหัว flex มาก แล้วจากประสบการณ์การทดลองของเราเองนั้น เราก็ได้เรียนรู้ว่าเวลาเขียนด้วยปากกาหัว flex นั้น หมึกจะออกมาค่อนข้างเยอะ โดยเฉพาะเวลาลงน้ำหนักลากเส้นจากบนไปล่าง แม้แต่หมึกที่อาจจะไม่ได้มีความชุ่มมากในปากกาหมึกซึมปกติก็อาจจะทะลักออกมาจากปากกาหัว flex ได้ เพราะฉะนั้นถ้ากระดาษมีความซึมซับหมึกมากเกินไป มันก็อาจจะทำให้หมึกกระจายตัวแบบที่เราไม่สามารถควบคุมได้แล้วก็อาจจะซึมทะลุแผ่นไปเลยด้วย

ปากกา & หมึกที่ใช้

F.P.R. Himalaya V2 <Ultra Flex> + Diamine - Tobacco Sunburst

ประสบการณ์ในการเขียน

ก่อนอื่นเลยคือเราต้องขออภัยหากลายมือของเราในการทดลองนี้มันไม่สวยเท่าไหร่ เอาจริงๆคือตอนนี้เรายังใช้ flex nib ไม่ชินมือเลย แต่เรากำลังฝึกๆอยู่นะ

นี่คือด่านแรกที่กระดาษ Leuchtturm1917 ของเราเริ่ม “ไม่ไหว” หมึกมีการแตกฟุ้งจรงขอบๆ (feathering) ชัดเจนเมื่อใช้ปากกา flex nib (โดยเฉพาะเวลาที่เราลงน้ำหนักเพื่อให้เส้นหนา) แต่จุดที่น่าประหลาดใจ (และน่าประทับใจ) คือหมึกไม่ซึมทะลุกระดาษเลย

ผลการทดสอบ

 🪶 หมึกฟุ้ง / หมึกซึมแตกขอบ (Feathering): หมึกฟุ้งตามขอบเล็กน้อย แต่ก็ยังอ่านออก

🩸หมึกทะลุ (Bleed-through): หมึกไม่ซึมทะลุกระดาษ

👻 เงาหมึก / เห็นลายมืออีกด้าน (Ghosting): เห็นเงาหน้าหลังได้เยอะ อาจจะใช้หน้าหลังกับหมึกสีอ่อนไม่ได้

คะแนนรวม

นี่คือคะแนนทั้งหมดจากการทดสอบสมุด Leuchtturm1917 รุ่นปกแข็งค่ะ เรารู้ว่าแต่ละคนอาจจะมีจุดประสงค์ในการใช้สมุดและกระดาษที่ไม่เหมือนกัน เพราะฉะนั้นเราก็จะแนะนำให้ดูคะแนนในหมวดหมู่ที่สำคัญไปตามแต่ละคนเลยค่ะ อย่างบางคนอาจจะไม่ได้ใช้ปากกาหัว flex ก็อาจจะไม่ต้องเป็นห่วงเรื่อง feathering ก็ได้ หรือบางคนใช้สมุดไว้เขียนเฉยๆ ไม่ได้อยากใช้สวอตช์หมึก ก็ไม่ต้องสนใจหมวด sheening กับ shading ก็ได้

🪶 หมึกฟุ้ง / หมึกซึมแตกขอบ (Feathering): 4/5

หมึกไม่มีการแตกขอบ ยกเว้นเมื่อใช้ปากกาพิเศษ (อย่างเช่นปากกาหัว flex)

Minimal feathering only under extreme conditions (e.g. flex nib)

🩸 หมึกซึมทะลุ (Bleed-through): 5/5

หมึกไม่ซึมทะลุกระดาษเลย

No bleedthrough, even with swabs or flex writing

👻 เงาหมึก / เห็นลายมืออีกด้าน (Ghosting): 3/5

เห็นเงาลายมือจากอีกด้านของกระดาษได้ปานกลาง บางท่านอาจจะไม่ชอบ

Moderate ghosting, may bother some writers

🌀 การเล่นสีของหมึก (Ink Shading): 4/5

สามารถมองเห็นการเล่นสีของหมึกประเภท shading ได้ดีเมื่อใช้หมึกที่มีการ shading เยอะๆ

Good shading with shading-prone inks or nibs

💎 ความวาวเงาของหมึก (Ink Sheening): 4/5

สามารถมองเห็นความวาวเงาของหมึกประเภท sheening ได้ระดับนึงเมื่อใช้หมึกที่มีความเงาสูง

Sheen is visible with highly saturated or sheening inks

💰 ราคาและความคุ้มค่า (Price & Value): 3/5

มีความแพง แต่ถือว่าสมเหตุสมผล

Reasonable, slightly overpriced but justifiable

ถ้าใครอยากเรียนรู้ระบบในการให้คะแนนของเรา สามารถดูจากที่นี่ได้เลยค่ะ แต่ ณ ตอนนี้อาจจะยังไม่ได้ทำเวอร์ชั่นภาษาไทยไว้ให้นะคะ

สรุปแล้วมันคู่ควรกับการใช้กับปากกาหมึกซึมมั้ย

คะแนนรวม

23/30: ✅ Truly Pen-Worthy

(สามารถดูเรตติ้งคะแนนที่เราใช้ได้จากที่นี่เลยค่ะ)

โดยรวมแล้ววมุด Leuchtturm1917 รุ่นปกแข็งถือว่าเป็นตัวเลือกที่ดีถ้าคุณชอบใช้ปากกาหมึกซึมในการเขียน แต่ถ้าใช้ flex nib หรือมีงบจำกัดมากๆ อาจต้องคิดอีกรอบค่ะ

มันเป็นสมุดที่คุณภาพดี แต่มีราคาที่ค่อนข้างสูง (ขึ้นอยู่กับว่าคุณอยู่มี่ไหนด้วยนะ เพราะในไทย สมุดราคาพันกว่าบาทก็ถือว่าแพงมากๆ เอาจริงๆคือเราโชคดีแหละที่ได้สมุดเล่มนี้มาตอนมันลดราคา) เราคงสามารถเปรียบเทียบการซื้อสมุด Leuchtturm1917 กับการซื้อของแบรนด์เนมได้ เราไม่ได้ซื้อแค่สมุด แต่เราจ่ายเงินเพิ่มเพราะชื่อแบรนด์และฟีเจอร์ต่างๆของเขาด้วย

ส่วนตัวแล้วนอกจากกระดาษที่สามารถรองรับปากกาหมึกซึมได้ เราชอบสมุดเล่มนี้ด้วยหลายเหตุผลเลย

• ผิวกระดาษที่มีความหยาบ (tooth) เล็กน้อย

• ช่องเก็บของด้านหลังที่ใช้เก็บโน้ต/สติ๊กเกอร์

• ริบบิ้น + ยางรัด ที่ใช้จริงทุกวัน

• มุมโค้ง, หน้าเลขกำกับ, หน้าสารบัญ 2 หน้า

• สติ๊กเกอร์สำหรับติดปกและสันสมุดที่แถมมาด้วย (เอาจริงมีไม่กี่ยี่ห้อที่ให้สติ๊กเกอร์แบบนี้มานะ)

ข้อควรรู้ก่อนซื้อ

• คุณภาพกระดาษอาจ “ไม่คงที่” ในแต่ละ batch

  • ในสองสามปีที่ผ่านมา มีผู้ใช้สมุด Leuchtturm1917 จำนวนมากที่รีวิวว่าคุณภาพของกระดาษแย่ลงและหมึกซึมทะลุกระดาษ แต่รีวิวในช่วงหลังๆ (ตั้งแต่ช่วงต้นปี 2025) เริ่มดีขึ้น ทางบริษัทผู้ผลิตไม่ได้มีการชี้แจงใดๆเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงในวัสดุหรือคุณภาพเลย เพาะฉะนั้นเราเลยไม่แน่ใจว่าสมุดที่เราซื้อมานั้นเป็นการฟลุคที่เราได้ตัวที่ดีหรือไม่

• มีรุ่น 120 gsm ที่รองรับหมึกได้มากขึ้น

  • ถ้าใครที่ชอบกระดาษหนาๆหน่อย ทาง Leuchtturm ก็มีรุ่น 120 gsm ให้เลือกเช่นกัน ส่วนตัวเราไม่ได้ชอบกรดาษหนาๆในการเขียนบันทึกซักเท่าไหร่ แต่ถ้าเราได้ลองก็จะมารีวิวให้อีกทีนะคะ

Disclaimer

รีวิวนี้อิงจากประสบการณ์ส่วนตัว 100% ไม่ได้รับการสนับสนุน หรือสปอนเซอร์ใดๆ จากแบรนด์ค่ะ

ถ้าเพื่อนๆ มีคำแนะนำหรืออยากแชร์สมุดที่ใช้อยู่ ก็คอมเมนต์ไว้ได้เลยนะคะ 😁